To να ριχτεί κάποιος στη μάχη των εκλογών και να διεκδικήσει την ψήφο των πολιτών δεν είναι καθόλου εύκολο. Απαιτεί χρόνο, υπομονή, ενέργεια και χρήματα! Φυσικά, το κόστος της προεκλογικής εκστρατείας είναι κάτι που εξαρτάται κι απ’ την Περιφέρεια στην οποία είναι υποψήφιος, αλλά σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό. Πού δαπανά τα περισσότερα χρήματα ο υποψήφιος βουλευτής, πόσους ανθρώπους χρειάζεται στο πλευρό του σ’ αυτό τον αγώνα και πώς τα social media μπορούν -με σωστή χρήση- ν’ αποδειχτούν ένα πολύτιμο εργαλείο προσέγγισης του κοινού;
Αρχικά, ξεκινώντας απ’ το τυπικό της υπόθεσης, κάθε υποψήφιος βουλευτής καλείται να πληρώσει το σχετικό παράβολο, του οποίου το κόστος κυμαίνεται γύρω στα 150 ευρώ. Μέχρι εδώ καλά, αυτό είναι, όμως, μόλις το πρώτο βήμα, αν σκεφτεί κανείς ότι για μια επιτυχημένη καμπάνια χρειάζεται ένα γραφείο, συνεργάτες, διαφήμιση, τηλεοπτικές εμφανίσεις, έντυπα, φυλλάδια και ψηφοδέλτια!
Το iPop.gr επικοινώνησε με τον Παναγιώτη Παπαχατζή, communication strategist της Redwolf, ο οποίος ξεκαθάρισε λίγο το τοπίο με το τι συμβαίνει με τις προεκλογικές καμπάνιες στην Ελλάδα.
Τι πρέπει να σκεφτεί κάποιος πριν θέσει υποψηφιότητα;
«Αρχικά πρέπει να σκεφτεί εάν έχει τον χρόνο και τα χρήματα ώστε να έχει την πιθανότητα, αν όχι να εκλεγεί, να κάνει μια καλή πορεία. Εάν έχει περισσότερο χρήμα ή περισσότερο χρόνο, υπάρχει πιθανότητα να πετύχει. Εάν δεν έχει, όμως, τίποτα απ’ τα δύο, πιθανότατα δεν θα πρέπει να το τολμήσει», εξηγεί ο Παναγιώτης Παπαχατζής και στη συνέχεια τον ρωτάω ευθέως εάν μπορεί να θεωρηθεί ότι η πολιτική “είναι για λίγους και καλούς”, αφού δεν έχει φυσικά ο καθένας μας στην τράπεζα πενταψήφιο υπόλοιπο λογαριασμού!
«Ζούμε σε μια εποχή που δεν μοιράζουμε το ψωμί δωρεάν, οτιδήποτε κι αν κάνεις χρειάζεσαι χρήματα. Το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι ότι χρειάζεσαι χρήματα για να εκλεγείς, αυτό είναι αυτονόητο. Το πρόβλημα στη χώρα μας είναι ότι έχουμε ενοχοποιήσει το donation. Θα πρέπει κάποια στιγμή το πολιτικό σύστημα να αποφασίσει να θεσπίσει νόμους και κανόνες, ώστε να μπορεί ο καθένας ν’ απευθυνθεί στους πολίτες για να του χρηματοδοτήσουν την καμπάνια», σχολιάζει ο κ. Παπαχατζής, ο οποίος, όμως, ξεκαθαρίζει ότι τα donations είναι νόμιμα, αλλά είναι ενοχοποιημένα επειδή δεν γίνονται με σωστό τρόπο στην Ελλάδα.
Και πόσο… πάει το μαλλί εάν τελικά το πάρεις απόφαση;
Ο Παναγιώτης Παπαχατζής τονίζει πως δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο ποσό ούτε κάποιος μέσος όρος, καθώς το κόστος της προεκλογικής εκστρατείας εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων, με πρώτο και βασικότερο το πόσο μεγάλη είναι η εκλογική περιφέρεια του υποψηφίου:
Για να έχουμε μια τάξη μεγέθους, από μια περιφέρεια που μπορεί να χρειαστείς για να έχεις μια αξιόλογη πορεία 40-50 χιλιάδες ευρώ για την προεκλογική σου εκστρατεία, μπορεί να φτάσεις σε μια περιφέρεια, όπως η παλιά Β’ Αθήνας, όπου για να έχεις μια αξιόλογη πορεία θα πρέπει δαπανήσεις 300-400-500 χιλιάδες ευρώ!
Οι δύο κατηγορίες των εξόδων
Προφανώς έχεις ήδη ξεκινήσει ν’ αναρωτιέσαι πού σπαταλάει ένας υποψήφιος τόσα πολλά χρήματα! Αλλά δεν είναι πολλά εάν σκεφτεί κανείς πόσες “επενδύσεις” χρειάζεται να κάνει.
Ο κ. Παπαχατζής μας έδωσε μια εικόνα απ’ τα όσα χρειάζεται να πληρώσει ένας υποψήφιος:
Αρχικά είναι τα λειτουργικά έξοδα και τα έξοδα επικοινωνίας:
- Τα λειτουργικά έξοδα είναι ένα εκλογικό γραφείο ώστε να στεγάζονται οι συνεργάτες του υποψήφιου, οι αμοιβές των συνεργατών και ένα κόστος φυλλαδίων, το οποίο δεν είναι πολύ μεγάλο εάν ο υποψήφιος δεν κάνει και διανομή.
- Από εκεί και πέρα υπάρχει το media spending, το οποίο μπορεί να χωριστεί όπως επιθυμεί ο υποψήφιος: Για παράδειγμα σε social media καμπάνιες, ενώ σίγουρα θα πρέπει να προστεθούν και κάποια τοπικά sites.
Από εκεί και πέρα υπάρχουν και τα υπόλοιπα έξοδα, όπως για παράδειγμα η βενζίνη, τα κεράσματα σε καφέδες, σε συγκεντρώσεις κτλ.
Φυσικά, δεν θα μπορούμε να μην συμπεριλάβουμε στο συνολικό κόστος το ενοίκιο χώρων για ομιλίες, τη διαμονή εάν υπάρχουν περιοδείες από πόλη σε πόλη, τις τηλεοπτικές εμφανίσεις (για πολλές απ’ τις οποίες το κόστος είναι σημαντικό), καθώς επίσης και φωτογραφήσεις, το γύρισμα προεκλογικού σποτ και πολλά ακόμα που έρχονται να προστεθούν στο budget που καλείται να έχει διαθέσιμο ο υποψήφιος.
Σταυρωμένα ψηφοδέλτια
Μπορεί για πολλούς τα σταυρωμένα ψηφοδέλτια να είναι αντικείμενο οξείας κριτικής, αλλά εάν γίνει σωστά, είναι μια πολύ αποδοτική μέθοδος.
Συγκεκριμένα, όπως εξηγεί ο Παναγιώτης Παπαχατζής στο iPop.gr, «Είναι αποδοτικό. Εφόσον έχει κάποιος τους ανθρώπους για να γίνει αυτή η δουλειά, είναι αποδοτικό. Ο υποψήφιος πρέπει να έχει ψηφοδέλτια, απλά να τα διαχειρίζεται σωστά».
Δηλαδή, εάν κάποιος σου ζητήσει 500 ψηφοδέλτια να ξέρεις δεν θα δώσει κανένα. Εάν κάποιος σου ζητήσει 30 ψηφοδέλτια, κατά πάσα πιθανότατα θα τα δώσει σε άτομα που θέλει και τα έχει μετρήσει
Για τον ίδιο, το να έχει ο υποψήφιος σταυρωμένα ψηφοδέλτια και να τα μοιράσει μέσω του δικτύου φίλων και συνεργατών του στοχευμένα, έχει νόημα. «Το να τα μοιράσει με μαζικές αποστολές, πλέον δεν είναι cost effective. Καλύτερα να δαπανηθούν αυτά τα χρήματα σε άλλα πράγματα», μας λέει ο κ. Παπαχατζής.
Οι πολύτιμοι συνεργάτες
Οι συνεργάτες του υποψηφίου θα πρέπει να έχουν επιλεχθεί με σοβαρά κριτήρια και φυσικά να είναι επαγγελματίες. Και τι κάνουν αυτοί οι συνεργάτες; Όλα αυτά που δεν έχει χρόνο να κάνει ο υποψήφιος.
Συγκεκριμένα, αυτοί οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από κάθε υποψήφιο πρέπει να είναι οι εξής, σύμφωνα με τον Παναγιώτη Παπαχατζή:
- Ο υποψήφιος σίγουρα θα πρέπει να έχει έναν campaign manager, ο οποίος να συντονίζει όλη την καμπάνια. Ο υποψήφιος δεν έχει χρόνο για να συντονίσει την καμπάνια, θα πρέπει απλά να πράττει! Να πηγαίνει σε επισκέψεις, να δίνει συνεντεύξεις, να παραχωρεί ομιλίες, να συζητάει με κόσμο. Αυτή είναι η δουλειά του.
- Από εκεί και πέρα, θα πρέπει να υπάρχει ένας άνθρωπος που να μπορεί να τρέξει αποτελεσματικά την επικοινωνία, και ειδικά την digital επικοινωνία, δεν μπορεί να στο κάνει το ξαδερφάκι σου!
- Όλα τα υπόλοιπα είναι έξτρα: Για παράδειγμα, άνθρωποι οι οποίοι να παίρνουν τηλέφωνα, να μπορούν να μιλάνε με τα Μέσα, να οργανώνουν τις περιοδείες. Όλα αυτά, όμως, είναι έξτρα.
«Ένα γραφείο ενός υποψηφίου ιδανικά θα πρέπει να έχει minimum 3 άτομα».
Και για όλες αυτές τις διαφημίσεις που βλέπουμε στα social media, πόσα έχουν δαπανηθεί;
«Δεν υπάρχει μέσο κόστος γιατί αυτό έχει άμεση σύνδεση με την περιφέρεια στην οποία κατεβαίνει κάποιος, με το μέγεθός της δηλαδή. Επίσης έχει να κάνει και με το ίδιο το κόμμα με το οποίο κατεβαίνει ο υποψήφιος: Είναι διαφορετικό να κατεβαίνει κάποιος υποψήφιος στη Λάρισα με τη Νέα Δημοκρατία ή τον ΣΥΡΙΖΑ κι άλλο το κόστος εάν κατεβαίνει, για παράδειγμα, με το ΚΙΝΑΛ. Γιατί είναι διαφορετικό το μέγεθος του κοινού στο οποίο απευθύνεται», υπογραμμίζει ο κ. Παπαχατζής.
Η συνταγή για πετυχημένες καμπάνιες
Όπως μας λέει ο Παναγιώτης Παπαχατζής, ο υποψήφιος θα πρέπει να προσέχει τρία πολύ σημαντικά πράγματα -και γενικά- αλλά και ειδικά στις digital καμπάνιες του:
- Θα πρέπει να εμπιστευτεί επαγγελματίες και να μην πιστέψει πως μπορεί να κάνει την επικοινωνία μόνος του.
- Θα πρέπει να γνωρίσει τα τοπικά ηλεκτρονικά media.
- Πριν δημιουργήσει τις καμπάνιες, θα πρέπει να σκεφτεί ο ίδιος ως ψηφοφόρος. Θα πρέπει να διερωτηθεί εάν αυτό που γράφει ενδιαφέρει τον ψηφοφόρο, έχει κάποιο όφελος γι’ αυτόν, εξηγεί με απλά λόγια το μήνυμα που θέλει να περάσει; Μόνο τότε θα μπορέσει να επικοινωνήσει καλύτερα με τον υποψήφιο ψηφοφόρο του.
Πλέον στο digital έχουμε μια ευλογία: Μπορούμε να σπάμε τους ψηφοφόρους σε διαφορετικές κατηγορίες: Επομένως μπορεί ο υποψήφιος να δημιουργεί περιεχόμενο το οποίο θα στοχεύει αποκλειστικά αυτούς που θέλουν ν’ ακούσουν για παράδειγμα για την Παιδεία ή για την Οικονομία. Δεν χρειάζεται να δημιουργεί ένα περιεχόμενο για όλους
Όσον αφορά τώρα το χρονικό διάστημα πριν τις εκλογές που θεωρείται κατάλληλο για τον υποψήφιο να ξεκινήσει τις digital καμπάνιες του είναι σίγουρα 6 μήνες πριν.
Όμως, δυστυχώς στην Ελλάδα, όπως λέει ο κ. Παπαχατζής, υπάρχει το πρόβλημα των ελληνικών κομμάτων: Το ότι συνήθως παρουσιάζουν τις υποψηφιότητές τους πολύ αργά (1 μήνα πριν) με αποτέλεσμα να έχουν τεράστιο μειονέκτημα οι νέοι υποψήφιοι.
Φυσικά, είναι πολύ σημαντικό όλοι οι υποψήφιοι στο πλαίσιο της προεκλογικής τους εκστρατείας να συμμορφώνονται απόλυτα με τον κανονισμό GDPR και να μην χρησιμοποιούν ανεξέλεγκτα λίστες με τηλέφωνα και emails, τα οποία δεν έχουν αποκτήσει νόμιμα γι’ αυτό το σκοπό.
Όπως καταλαβαίνεις, το να κατέβεις υποψήφιος στις εκλογές δεν είναι εύκολο, όπως σου είπαμε και στην αρχή. Η προεκλογική εκστρατεία, εκτός απ’ την ενέργεια, τον χρόνο και τα χρήματα που χρειάζεται, μπορεί να γίνει και “ψυχοφθόρα”, καθώς οι υποψήφιοι στο πλαίσιο της προεκλογικής τους εκστρατείας μπορεί να “εξαφανιστούν” απ’ το σπίτι και την οικογένειά τους, διότι οι ρυθμοί είναι απαιτητικοί, όλη μέρα κάθε μέρα.