Κατερίνα Φεσσά
Οδηγίες στους πολίτες προκειμένου να αποφύγουν να πέσουν θύματα απάτης από επιτήδειους που χρησιμοποιούν ως πρόσχημα την τουριστική περίοδο καθώς και την άνοδο στις τιμές των καυσίμων δίνει με ανακοίνωσή της η ΕΛ.ΑΣ.
Όπως επισημαίνει, το τελευταίο διάστημα επιτήδειοι εξαπατούν ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων και πρατηρίων υγρών καυσίμων, αποσπώντας σημαντικά χρηματικά ποσά από τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Οι πολίτες να μην καταχωρούν όνομα χρήστη και κωδικό πρόσβασης της ηλεκτρονικής τους τραπεζικής σε ιστοσελίδες ή φόρμες που ανοίγουν μέσω υπερσυνδέσμων ( links ) και να μην κοινοποιούν σε άλλα άτομα τους προσωπικούς τους κωδικούς (ΡΙΝ) ή τους κωδικούς επαλήθευσης πιστωτικών καρτών
Οι συχνότερες μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι επιτήδειοι
Η Ελληνική Αστυνομία, με αφορμή περιστατικά εξαπάτησης σε διάφορες περιοχές της χώρας, υπενθυμίζει στους πολίτες τις πιο συχνές μεθόδους που χρησιμοποιούν οι επιτήδειοι και παραθέτει χρήσιμες συμβουλές για την αποφυγή τους.
Συνήθως οι δράστες, για να εξαπατήσουν τα θύματά τους, εκμεταλλεύονται τις τρέχουσες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, όπως χαρακτηριστικά συμβαίνει το τελευταίο χρονικό διάστημα, όπου χρησιμοποιούν προσχήματα με αφορμή την τουριστική περίοδο καθώς και την άνοδο στις τιμές των καυσίμων.
Στο πλαίσιο αυτό, απευθύνονται σε επαγγελματίες αυτών των κλάδων και συγκεκριμένα:
- επικοινωνούν τηλεφωνικά με ιδιοκτήτες ξενοδοχείων και καταλυμάτων σε τουριστικούς προορισμούς ως δήθεν ενδιαφερόμενοι για κράτηση δωματίων και με το πρόσχημα της κατάθεσης προκαταβολής, αποσπούν τους προσωπικούς τους τραπεζικούς κωδικούς (κατά τη διάρκεια της μεταξύ τους επικοινωνίας ή αποστέλλοντας μήνυμα στο κινητό τους τηλέφωνο με σύνδεσμο που παραπέμπει σε ιστοσελίδα, η οποία προσομοιάζει με αυτή της τράπεζας, όπου καταχωρούν τους προσωπικούς τους κωδικούς) και στη συνέχεια μεταφέρουν χρήματα σε άλλους λογαριασμούς ή
- προσποιούνται τους ιδιοκτήτες φορτηγών οχημάτων και με το πρόσχημα του ανεφοδιασμού με καύσιμα, τους πείθουν να αποστείλουν τον αριθμό λογαριασμού ( IBAN ), προκειμένου να καταθέσουν ηλεκτρονικά το αντίτιμο.
Στη συνέχεια στέλνουν μήνυμα στο κινητό τηλέφωνο του θύματος, ζητώντας να «πατήσει» στον σύνδεσμο, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται ιστοσελίδα που προσομοιάζει με αυτή της τράπεζας, όπου -όπως και στην προηγούμενη περίπτωση- τα θύματα καταχωρούν τους προσωπικούς τους τραπεζικούς κωδικούς «δήθεν» για την επιβεβαίωση της συναλλαγής, με αποτέλεσμα οι δράστες να αποκτούν πρόσβαση σε αυτούς και να μεταφέρουν χρηματικά ποσά. Συνεπώς, για να αποφεύγονται τέτοια περιστατικά, συμβουλεύουμε τους επαγγελματίες να μην καταχωρούν όνομα χρήστη και κωδικό πρόσβασης της ηλεκτρονικής τους τραπεζικής σε ιστοσελίδες ή φόρμες που ανοίγουν μέσω υπερσυνδέσμων (links) και να μην κοινοποιούν σε άλλα άτομα τους προσωπικούς τους κωδικούς (ΡΙΝ) ή τους κωδικούς επαλήθευσης πιστωτικών καρτών.
Άλλες μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι επιτήδειοι:
- τηλεφωνούν σε ανυποψίαστους πολίτες, προσποιούμενοι αστυνομικούς, γιατρούς, δικηγόρους κ.λπ., υποστηρίζοντας ψευδώς ότι στενό συγγενικό τους πρόσωπο έχει προκαλέσει τροχαίο ατύχημα με θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό. Ακολούθως απαιτούν σημαντικά χρηματικά ποσά για να αποφευχθούν δήθεν επικείμενες ποινικές συνέπειες,
- εισέρχονται σε οικίες ανυποψίαστων πολιτών, με σκοπό την κλοπή ή ληστεία, εμφανιζόμενοι ως τεχνικοί (Δ.Ε.Η., συντήρησης ανελκυστήρων κ.λπ.) ή πωλητές διαφόρων ειδών ή γνωστοί συγγενικών προσώπων,
- προσεγγίζουν, κυρίως ηλικιωμένους, δήθεν ως απεσταλμένοι συγγενικών τους προσώπων και προφασιζόμενοι άμεση και επείγουσα οικονομική ανάγκη, επιδιώκουν να τους αποσπάσουν χρήματα. Συνήθως τους προσεγγίζουν κατά την έξοδο ή λίγο πριν την είσοδο στην κατοικία τους, έξω από Τράπεζες, εμπορικά καταστήματα, κ.λπ.,
- προσεγγίζουν άτομα μέσω Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης με το πρόσχημα ότι ενδιαφέρονται για στενές διαπροσωπικές σχέσεις, αποκτούν την εμπιστοσύνη του θύματος και στη συνέχεια με διάφορες προφάσεις αποσπούν χρηματικά ποσά.
- αναζητούν υποψήφιους αγοραστές για να πωλήσουν, ως «ευκαιρία», διάφορα είδη (κοσμήματα, κινητά τηλέφωνα κ.λπ.), δήθεν μεγάλης άξιας, σε χαμηλές τιμές. Αφού «παζαρέψουν» την τιμή αρκετή ώρα, τελικά «συμβιβάζονται» σε μια χαμηλή τιμή και πωλούν τα είδη, τα οποία ωστόσο είναι κατά κανόνα ευτελούς αξίας.
- ενημερώνουν, κυρίως επαγγελματίες, ότι δήθεν εκ παραδρομής κατέθεσαν μεγαλύτερο χρηματικό ποσό, ως αντίτιμο για υπηρεσία ή προϊόν που αγόρασαν από αυτούς και ζητούν την επιστροφή της διαφοράς. Για να αποδείξουν μάλιστα τον ισχυρισμό τους, αποστέλλουν πλαστό αποδεικτικό της κατάθεσης χρημάτων.
- αναρτούν ή αναζητούν αγγελίες στο διαδίκτυο για δήθεν αγοραπωλησία προϊόντων ή οχημάτων και εξαπατούν πολίτες, οι οποίοι : ως αγοραστές, αποστέλλουν το χρηματικό αντίτιμο του προϊόντος που υποτίθεται ότι θα αγοράσουν (π.χ. μέσω e-banking, paypal κ.λπ.), χωρίς να το παραλάβουν ποτέ ή παραλαμβάνουν άλλο, ευτελούς αξίας, ως πωλητές, πείθονται από τους δράστες ότι έχουν εξοφληθεί για το προϊόν που πούλησαν, κυρίως με τους ακόλουθους τρόπους:
α. τους επιδεικνύουν ανύπαρκτο αριθμό λογαριασμού, όπου αποτυπώνεται ψευδής ηλεκτρονική μεταφορά του αντιτίμου της συναλλαγής στο λογαριασμό τους ή πλαστή βεβαίωση μεταφοράς εμβασμάτων,
β. τους πείθουν να εκδώσουν, μέσω εφαρμογής πιστωτικού ιδρύματος, κωδικό με το αντίτιμο της συναλλαγής. Ακολούθως τους ζητούν τον κωδικό αυτό, ισχυριζόμενοι ότι θα καταθέσουν το οφειλόμενο πόσο στο λογαριασμό τους. Όμως, οι δράστες χρησιμοποιώντας τον κωδικό αυτό, κάνουν ανάληψη, μέσω ΑΤΜ, του ποσού από τον λογαριασμό του πωλητή.
Οι συμβουλές για την αποφυγή εξαπάτησης
- Να ενημερώνουν πάντα τις αστυνομικές Αρχές, ακόμη και σε περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος τους.
- Να αποφύγουν τη γνωστοποίηση προσωπικών οικονομικών δεδομένων και σε καμία περίπτωση να μην κοινοποιείτε σε τρίτους τους προσωπικούς κωδικούς (ΡΙΝ) ή τους κωδικούς επαλήθευσης πιστωτικών καρτών.
- Να πληκτρολογήσουν στον φυλλομετρητή ( browser ) τη διεύθυνση της ιστοσελίδας της τράπεζάς τουςκαι μη μπαίνουν σε αυτή μέσω υπερσυνδέσμων ( links ). Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι η σελίδα ηλεκτρονικής τραπεζικής στην οποία συνδέονται είναι η αυθεντική.
- Να μην συμπληρώνουν φόρμες με τα προσωπικά τους στοιχεία όταν τους αποστέλλονται από άγνωστες διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ( email ) ή μέσω μηνυμάτων ( SMS , Social Media κ.λπ.).
- Σε περίπτωση ηλεκτρονικής μεταφοράς χρημάτων σε υποψήφιο πωλητή, να διασταυρώνουν τα στοιχεία του, ως δικαιούχου του υποδεικνυόμενου λογαριασμού (Ονοματεπώνυμο, Α.Φ.Μ.).
- Να επαληθεύουν τις κινήσεις στους τραπεζικούς σας λογαριασμούς πριν την οποιαδήποτε συναλλαγή και να δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να επιστρέψουν χρήματα, χωρίς προηγούμενη διασταύρωση οικονομικών στοιχείων.
- Να αποφεύγουν την προκαταβολή χρημάτων σε ιδιώτες πωλητές, τους οποίους δε γνωρίζουν , ακόμη και εάν αυτοί αποκαλύπτουν τα προσωπικά τους στοιχεία ή τον αριθμό του τραπεζικού τους λογαριασμού.
- Να μην πείθονται εύκολα από άτομα, τα οποία τους “πλησιάζουν” ως γνωστοί συγγενικών – φιλικών προσώπων.
- Να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί σε άγνωστα άτομα που επιχειρούν με διάφορα προσχήματα και τεχνάσματα να εισέλθουν στην οικία τους.
- Εφόσον άγνωστο άτομο εισέλθει στην οικία τους με οποιαδήποτε πρόφαση (π.χ. διεξαγωγή έρευνας, πώληση κάποιου προϊόντος, ανάγκη να πραγματοποιήσουν μια κλήση κ.λπ.), να μην τους επιτρέπουν να μεταβαίνει σε άλλους χώρους του σπιτιού τους , πέραν αυτών που χρειάζεται και ποτέ να μην χάνουν την οπτική επαφή μαζί του.
- Στην περίπτωση αυτή, να προσέχουν τα προσωπικά τους αντικείμενα, προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αφαίρεσής τους με τη μέθοδο της απασχόλησης.
- Να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν άγνωστοι προσπαθήσουν να τους πείσουν για την καταβολή χρηματικού ποσού, με το πρόσχημα επείγουσας ανάγκης συγγενικού – φιλικού προσώπου (π.χ. νοσηλεία σε νοσοκομείο).Το ίδιο μπορεί να προσπαθήσουν και τηλεφωνικά. Για τους ίδιους λόγους να μην ενδίδετε σε προτροπές για συνάντηση (ραντεβού κ.λπ.).
- Σε περιπτώσεις που άγνωστοι επικαλούνται έκτακτη ανάγκη γνωστού -συγγενικού τους προσώπου, να επιδιώκουν πάντα οι ίδιοι να επικοινωνούν τηλεφωνικά με το γνωστό-συγγενικό τους πρόσωπο, προς επιβεβαίωση των όσων επικαλούνται. Η επικοινωνία να γίνεται με δικό τους τηλέφωνο και κατόπιν δικής τους πρωτοβουλίας και να μην δέχονται να μιλούν με άτομο, το οποίο κάλεσαν οι άγνωστοι.
- Σε κάθε περίπτωση, να δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να παραδώσουν χρήματα, εάν δεν εμφανιστούν οι γνωστοί-συγγενείς τους.
- Να μην δέχονται σε καμία περίπτωση άγνωστα άτομα να τους οδηγήσουν σε Πιστωτικό Κατάστημα ή ΑΤΜ για ανάληψη χρηματικού ποσού.
- Να μην πείθονται εύκολα σε ευκαιριακές αγορές προϊόντων που τους προτείνουν άγνωστα άτομα, ιδιαίτερα δε δίχως να δουν πρώτα τα προϊόντα αυτά.
- Να μην πείθονται από άγνωστους που εμφανίζονται ως υπάλληλοι Δημόσιας Υπηρεσίας ή άλλου φορέα για την επιδιόρθωση κάποιου τεχνικού προβλήματος, εάν δεν τους έχουν οι ίδιοι προηγουμένως καλέσει.
- Να μην πείθονται όταν άγνωστοι τους ζητούν να καταβάλουν χρήματα για οφειλές γνωστών ή συγγενικών προσώπων σε δημόσιες υπηρεσίες ή σε καταστήματα-εταιρείες για αγορά αγαθών-προσφορά υπηρεσιών.
- Επισημαίνεται ότι από νοσοκομεία ή από δημόσιες υπηρεσίες δεν χρησιμοποιείται η πρακτική υπάλληλοί τους να μεταβαίνουν σε οικίες ή σε δημόσιους χώρους και να ζητούν από πολίτες την καταβολή χρημάτων για υπηρεσίες που παρέχουν.
- Να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν εντοπίζετε αγγελίες πώλησης οχημάτων σε δελεαστικές τιμές, ως «ευκαιρία αγοράς».
- Να αποφεύγουν, κατά προτίμηση, τις συναλλαγές με πρόσωπα που παρέχουν στοιχεία επικοινωνίας εκτός Ελλάδας.
- Να έχουν πάντα διαθέσιμους τους τηλεφωνικούς αριθμούς, με τους οποίους πρέπει να επικοινωνήσουν σε περίπτωση ανάγκης (Αστυνομία, Πυροσβεστική, Νοσοκομεία, στενοί συγγενείς κ.α.).
- Να προσπαθήσουν να συγκρατήσουν τα χαρακτηριστικά των δραστών, τα οχήματα με τα οποία κινούνται (αριθμό κυκλοφορίας, μάρκα οχήματος, χρώμα κ.λπ.), τους τηλεφωνικούς αριθμούς από τους οποίους σας καλούν ή την ηλεκτρονική διεύθυνση της αγγελίας ( URL ) για να βοηθήσετε το έργο των διωκτικών αρχών.
