ΡΟΔΟΣ

Κτηματολόγιο Ρόδου: Έκτακτα μέτρα μετά το σκάνδαλο των κομμένων σελίδων

Η Ρόδος στο επίκεντρο μιας θεσμικής καταιγίδας -Η Γενική Διευθύντρια του Ελληνικού Κτηματολογίου οργανώνει εκ νέου τη λειτουργία του γραφείου Ρόδου εν μέσω αστυνομικής έρευνας

-Με αυστηρές οδηγίες για περιορισμένη πρόσβαση, συνεχή επιτήρηση, υποχρεωτικά δελτία παράδοσης φακέλων και φυσική παρουσία της διοίκησης, επιχειρείται η ανασυγκρότηση του θεσμού που κλονίστηκε από αποκαλύψεις μεθοδικών αλλοιώσεων σε αρχεία ιδιοκτησιών μεγάλης αξίας

Η Ρόδος βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή κρίση εμπιστοσύνης απέναντι στον ίδιο τον πυρήνα της ασφάλειας δικαίου: το Κτηματολόγιο. Οι αποκαλύψεις για απώλεια σελίδων και φακέλων από τους τόμους γαιών σε περιοχές όπως τα Αφάντου, η Κρεμαστή, η Ψίνθος και η Μεσαιωνική Πόλη, έχουν αναδείξει ένα βαθύ πρόβλημα ασφάλειας και εποπτείας που υπερβαίνει τη γραφειοκρατία.

Οι πρώτες έρευνες αποκάλυψαν μεθοδικές αφαιρέσεις φύλλων με κοπή ακριβείας, που υποδηλώνουν γνώση υλικών και διαδικασιών από τα άτομα που τις διέπραξαν. Ταυτόχρονα, εντοπίστηκαν χρονικά κενά και απουσία συστημάτων παρακολούθησης, γεγονός που καθιστά δυσχερή την ιχνηλάτηση των κινήσεων στους χώρους φύλαξης.

Η Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Ρόδου έχει ήδη διατάξει προκαταρκτική ποινική εξέταση, ενώ αστυνομικοί της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ. που αφίχθησαν από την Αθήνα έχουν αποκλείσει εκ νέου τους χώρους του Κτηματολογικού Γραφείου, πραγματοποιώντας έλεγχο σε κάθε σελίδα των τόμων.

Οι αστυνομικοί εξετάζουν τόσο το ισόγειο αρχείο όσο και το υπόγειο του Δημοτικού Μεγάρου όπου φυλάσσονται ιστορικοί ιταλικοί τόμοι, αναζητώντας ίχνη αλλοιώσεων και χρονικές συμπτώσεις.

 

Τα πρώτα μέτρα αποκατάστασης: επιστολή της Διευθύντριας του Ελληνικού Κτηματολογίου

Σε αυτό το πλαίσιο, η Γενική Διευθύντρια του φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο», κ. Ολυμπία Μαρκέλλου, απέστειλε στις 26 Οκτωβρίου 2025 επείγουσα επιστολή προς τον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου Δωδεκανήσου κ. Νικόλαο Ματσάκη, με θέμα: «Έκτακτα μέτρα λειτουργίας του καταστήματος της έδρας του Κτηματολογικού Γραφείου Δωδεκανήσου».

Η επιστολή, που κοινοποιήθηκε σε όλους τους εμπλεκόμενους θεσμούς, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, την Εισαγγελία Πρωτοδικών Ρόδου, τον Δικηγορικό και τον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο, σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας φάσης αυστηρού ελέγχου.

Θέμα: «Έκτακτα μέτρα λειτουργίας του καταστήματος της έδρας του Κτηματολογικού Γραφείου Δωδεκανήσου»

Σχετ.

1.Το υπ΄αρ. πρωτ. 5680/22.10.2025 Έγγραφο της Προϊσταμένης της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ρόδου με θέμα: «Κατεπείγουσα διενέργεια ελέγχων στην έδρα της υπηρεσίας του Κτηματολογικού Γραφείου Δωδεκανήσου (Ρόδος) και στο τηρούμενο σε αυτήν αρχειακό υλικό»

2.Η υπ΄αρ. ΑΠ ΓΔ 2547273/22.10.2025 Απόφαση της Γενικής Διευθύντριας του Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο

3.Το υπ΄ αρ. πρωτ. 2547706/24.10.2025 Έγγραφο της Γενικής Διευθύντριας του Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο προς την Αστυνομική Διεύθυνση Δωδεκανήσου & το Αστυνομικό Τμήμα Ρόδου

Κύριε Ματσάκη,

Λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερόμενα εν θέματι σχετικά έγγραφα και την ανάγκη για την απρόσκοπτη διενέργεια και ολοκλήρωση των ελέγχων στην έδρα της υπηρεσίας του Κτηματολογικού Γραφείου Δωδεκανήσου (Ρόδος) και στο τηρούμενο σε αυτήν αρχειακό υλικό από την Ομάδα Εργασίας που συγκροτήθηκε με την εν θέματι υπό τον αριθμό (2) Απόφαση ΓΔ και σύμφωνα με το υπό τον αριθμό (1) σχετικό έγγραφο της Προϊσταμένης της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ρόδο, για το διάστημα από τη Δευτέρα 27.10.2025 έως και την Παρασκευή 31.10.2025, θα πρέπει να μεριμνήσετε για την εφαρμογή μέτρων: α) οργάνωσης της προσέλευσης και πρόσβασης τρίτων (Δικηγόρων,

Συμβολαιογράφων και Δικαστικών Επιμελητών) και εν συναλλασσομένων πολιτών στο χώρο τήρησης του αρχειακού υλικού, καθώς και β) διαχείρισης των εργασιών που

εκτελούν οι υπάλληλοι της υπηρεσίας σας στα τηρούμενα σε αυτό εν γένει βιβλία και

ειδικότερα:

1. Κατά τις εργάσιμες ημέρες και τις ώρες έρευνας (8.30 πμ-13.30 μμ) στο χώρο που φυλάσσεται και τηρείται το αρχειακό υλικό στο ισόγειο της υπηρεσίας, επιτρέπεται η ταυτόχρονη παραμονή έως και (15) ατόμων, συμπεριλαμβανομένων των Μελών της Ομάδας Εργασίας και των υπαλλήλων που απασχολούνται στο αρχείο (βλ. κατωτέρω).

2. Για την είσοδο των τρίτων και δικαιούμενων προς έρευνα προσώπων, προηγείται επίδειξη ταυτότητας ή άλλου εγγράφου για την προβλεπόμενη επαγγελματική ιδιότητα (Συμβολαιογράφος, Δικηγόρος, Δικαστικός Επιμελητής) σε υπάλληλο που ευρίσκεται επί της υποδοχής και διενεργεί καταγραφή σε τηρούμενο ημερολόγιο επισκεπτών.

3. Ο χώρος επιτηρείται από (2) υπαλλήλους καθόλο το ωράριο έρευνας.

4. Οι τρίτοι διενεργούν την έρευνά τους μόνο εντός του χώρου που τηρείται το αρχείο. Οι τρίτοι δεν επιτρέπεται να περιηγούνται στους υπόλοιπους ορόφους και χώρους της υπηρεσίας, για να αναζητήσουν βιβλίο ή στοιχείο που δεν ανευρίσκεται εντός του χώρου του αρχείου. Σε όσες περιπτώσεις διαπιστώνουν κατά την έρευνά τους, ότι δεν ευρίσκεται εντός του χώρου βιβλίο και εν γένει στοιχείο που αναζητούν, ενημερώνουν διαθέσιμο υπάλληλο που απασχολείται με την επιτήρηση του χώρου (βλ. υπό τον αρ. 3) και αυτός αναλαμβάνει να το καταγράψει και να το εξεύρει.

5. Οι υπάλληλοι της υπηρεσίας που εκτελούν καθήκοντα τήρησης και ενημέρωσης των βιβλίων, διενεργούν τις σχετικές εργασίες εντός του χώρου του αρχείου κατά το ωράριο της έρευνας (8.30 πμ-13.30 μμ). Σε όσες περιπτώσεις απαιτηθεί η σχετική εργασία να ολοκληρωθεί σε άλλο χώρο ή γραφείο, είτε εντός του ωραρίου έρευνας ή μετά τη λήξη του, για την απομάκρυνση του βιβλίου ο υπάλληλος ενημερώνει τον παριστάμενο για την επιτήρηση έτερο υπάλληλο και υπογράφεται Δελτίο Παράδοσης-Παραλαβής. Μετά την ολοκλήρωση της εργασίας, το βιβλίο ή στοιχείο επιστρέφεται στο χώρο του αρχείου.

6. Από τη Δευτέρα 27.10.2025 βιβλία και στοιχεία που ευρίσκονται σε γραφεία υπαλλήλων θα πρέπει να επιστραφούν και τοποθετηθούν στο αρχείο και σε περίπτωση αιτιολογημένης ανάγκης για την παραμονή τους στα γραφεία, τηρούνται ανάλογα τα αναφερόμενα υπό τον αριθμό (5).

Τα προαναφερόμενα έκτακτα μέτρα είναι απαραίτητο να τηρηθούν απαρέγκλιτα, ως πρόσφορα για τη διευκόλυνση του έργου του έκτακτου ελέγχου και την απρόσκοπτη ολοκλήρωσή του.

Παρακαλώ την εκ μέρους σας συνεργασία με την ιδιότητά σας ως Προϊσταμένου για την εποπτεία και τήρησή τους.

Μετά τιμής

Η Γενική Διευθύντρια

Ολυμπία Μαρκέλλου

 

Το νέο “Δελτίο Παράδοσης-Παραλαβής”: αλυσίδα φύλαξης και ευθύνης

Μαζί με την επιστολή, αποστέλλεται και το Δελτίο Παράδοσης-Παραλαβής Βιβλίων/Φακέλων, ένα έντυπο που θεσπίζει για πρώτη φορά αλυσίδα φύλαξης (chain of custody) στο ελληνικό Κτηματολόγιο.

Το έντυπο περιλαμβάνει πεδία για ημερομηνία, ώρα, αριθμό φακέλου, ονόματα και υπογραφές του παραδίδοντος και του παραλαμβάνοντος υπαλλήλου, καθώς και καταγραφή της κατάστασης του φακέλου πριν και μετά την παράδοση.

Πρόκειται για ένα σημαντικό διοικητικό εργαλείο που επιτρέπει για πρώτη φορά τη διασταύρωση κινήσεων αρχείων και την αναδρομική τεκμηρίωση ευθυνών. Αντί να λειτουργεί απλώς ως έντυπο γραφειοκρατίας, μετατρέπεται σε σύστημα διαφάνειας και ιχνηλασιμότητας.

Αίτημα για σύστημα μαγνητοσκόπησης στους χώρους του Κτηματολογίου

Μέσα στο πλαίσιο αυστηροποίησης των μέτρων ασφαλείας, το Ελληνικό Κτηματολόγιο αιτήθηκε επισήμως προς τον Δήμο Ρόδου την τοποθέτηση και λειτουργία συστήματος μαγνητοσκόπησης των χώρων του, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, με στόχο την ενίσχυση της προστασίας του αρχειακού υλικού και της καθημερινής λειτουργίας του γραφείου. Το αίτημα συνοδεύεται από τεχνική περιγραφή των σημείων τοποθέτησης και από πρόβλεψη για τη συνεχή εποπτεία των καταγραφών από εξουσιοδοτημένα στελέχη της υπηρεσίας. Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο των νέων μέτρων διαφάνειας και ελέγχου που έχει δρομολογήσει η Διοίκηση του Κτηματολογίου, επιδιώκοντας να αποκαταστήσει την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη των πολιτών.

Η κυβερνητική εκπροσώπηση στις εκδηλώσεις της 28ης Οκτωβρίου

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση θα εκπροσωπηθεί στις εκδηλώσεις για τον εορτασμό της εθνικής επετείου της 28ης Οκτωβρίου στη Ρόδο από τον υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Χρήστο Δερμεντζόπουλο, ο οποίος είναι και ο πολιτικός προϊστάμενος της λειτουργίας του Ελληνικού Κτηματολογίου. Ο κ. Δερμεντζόπουλος θα αφιχθεί στο νησί συνοδευόμενος από τη σύζυγό του και θα αναχωρήσει την 29η Οκτωβρίου 2025, στο πλαίσιο σύντομης επίσημης επίσκεψης που συνδυάζει την παρουσία του στις εορταστικές εκδηλώσεις με θεσμικές επαφές για τα ζητήματα λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου Ρόδου.

Οι έρευνες των Εσωτερικών Υποθέσεων και οι πρώτες ενδείξεις

Την ίδια στιγμή που εφαρμόζονται τα νέα μέτρα, η αστυνομική διάσταση της υπόθεσης παραμένει κρίσιμη. Η Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ. έχει αναλάβει το σκέλος της ποινικής διερεύνησης, πραγματοποιώντας ελέγχους στις αίθουσες φύλαξης τόμων και στους χώρους του υπογείου όπου διατηρούνται ιστορικά αρχεία από την ιταλική περίοδο.

Τα πρώτα ευρήματα δείχνουν τουλάχιστον έξι περιπτώσεις αφαίρεσης σελίδων σε περιοχές με έντονη εμπορική αξία, όπως τα Αφάντου και η Κρεμαστή. Στον τόμο 26 των γαιών Αφάντου, εντοπίστηκε κοπή σελίδας με εργαλείο τύπου ξυραφιού — ένδειξη προμελετημένης ενέργειας από πρόσωπα που γνώριζαν τη λειτουργία του αρχείου. Αντίστοιχα, στην Ψίνθο καταγράφηκε περίπτωση όπου σελίδα που είχε φωτογραφηθεί από δικηγόρο στις 14 Οκτωβρίου 2025, εντοπίστηκε σκισμένη μόλις τρεις ημέρες αργότερα.

Η απουσία καμερών ασφαλείας, παρότι είχε επισημανθεί ήδη από το 2023, καθιστά την ιχνηλάτηση δύσκολη. Οι αστυνομικοί αναγκάζονται να βασιστούν σε χειρόγραφα βιβλία κινήσεων και ψηφιακά ίχνη πρόσβασης, γεγονός που καθυστερεί την αποτύπωση των διαδρομών των φακέλων.

Το πειθαρχικό σκέλος και η παρουσία της διοίκησης στη Ρόδο

Παράλληλα με την ποινική έρευνα, η Γενική Διευθύντρια έχει διατάξει πειθαρχική προκαταρκτική εξέταση, η οποία θα διεξαχθεί με φυσική παρουσία του ειδικού κλιμακίου στη Ρόδο στις 30 και 31 Οκτωβρίου. Η παρουσία της ίδιας της κ. Μαρκέλλου στο νησί αποτελεί σαφή πολιτική δήλωση θεσμικής αποφασιστικότητας.

Το κλιμάκιο θα εξετάσει υπαλλήλους, θα ελέγξει τόμους με αντιπαραβολή στα ψηφιοποιημένα αρχεία και θα ερευνήσει ενδεχόμενες παραλείψεις εποπτείας ή συγκάλυψης. Παράλληλα, θα επαναξιολογήσει το σύστημα ασφαλείας του κτηρίου, το οποίο στερείται καμερών και ηλεκτρονικού ελέγχου εισόδου.

Το βάθος της ζημίας και οι κοινωνικές επιπτώσεις

Η απώλεια σελίδων δεν είναι ένα στεγνό υπηρεσιακό ζήτημα. Κάθε αλλοίωση εγγράφου μεταφράζεται σε καθυστέρηση συναλλαγών, αδυναμία μεταγραφής και απώλεια εμπιστοσύνης στις δημόσιες πράξεις. Δικηγόροι και συμβολαιογράφοι στη Ρόδο αναφέρουν ότι οι καθυστερήσεις έχουν ήδη παγώσει υποθέσεις μεταβιβάσεων, ενώ ορισμένοι πολίτες υφίστανται οικονομική ζημία.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση τριών αδελφών από τη Ρόδο, οι οποίοι από το 2022 αναζητούν πιστοποιητικά ιδιοκτησίας για οικόπεδα στα Αφάντου. Μετά από πολλαπλές αναβολές, ενημερώθηκαν ότι ένας από τους φακέλους τους έχει χαθεί. Το γεγονός έχει οδηγήσει σε οικονομική βλάβη, καθώς το ακίνητο δεν μπορεί να αξιοποιηθεί επαγγελματικά.

Η κρίση αυτή αποκτά διάσταση εμπιστοσύνης προς το ίδιο το κράτος. Η δημόσια πίστη που στηρίζει τις συναλλαγές στην αγορά ακινήτων κλονίζεται, δημιουργώντας αβεβαιότητα και επιφυλακτικότητα.

Η νέα θεσμική αρχιτεκτονική του Κτηματολογίου

Η επιστολή της Ολυμπίας Μαρκέλλου και τα συνοδευτικά μέτρα σηματοδοτούν το πρώτο στάδιο μιας ευρύτερης θεσμικής αναδόμησης. Η Ρόδος λειτουργεί πλέον ως πιλότος για ένα νέο μοντέλο λειτουργίας του Κτηματολογίου, που βασίζεται σε:

Αυστηρό έλεγχο πρόσβασης και ταυτοποίησης
Υποχρεωτική καταγραφή κινήσεων εγγράφων
Ανασυγκρότηση του αρχείου με ψηφιακή διασταύρωση
Συνεχή παρουσία εποπτικών οργάνων
Η επιτυχία των ερευνών δεν θα μετρηθεί μόνο από την απόδοση ευθυνών αλλά από την ικανότητα της υπηρεσίας να ανακτήσει τη λειτουργική της αξιοπιστία. Η εγκατάσταση καμερών, η πλήρης ψηφιοποίηση των αρχείων και η εφαρμογή διαδικασιών ιχνηλασιμότητας θα καθορίσουν αν η κρίση αυτή θα αποτελέσει σημείο τομής ή ένα ακόμη επεισόδιο αδυναμίας.