Νίκος Στέφος
Η αιχμηρή ομιλία του Αντώνη Σαμαρά στο τελευταίο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας είναι αλήθεια ότι αιφνιδίασε το Μαξίμου. Όχι γιατί δεν περίμενε ότι ο πρώην πρωθυπουργός θα πέταγε τα καρφιά του για την εξωτερική πολιτική της κυβερνήσεως (άλλωστε κάτι τέτοιο το έχει κάνει κατ΄επανάληψη για το θέμα των Σκοπίων και τη Συμφωνία των Πρεσπών) αλλά κυρίως γιατί αυτή τη φορά άσκησε κριτική για τη στροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη προς το Κέντρο. «Κεντροδεξιά χωρίς τη Δεξιά, δεν υπάρχει», τόνισε χαρακτηριστικά εισπράττοντας το θερμό χειροκρότημα της πλειοψηφίας των συνέδρων…
Και έχει δίκιο. Όμως από την ίδρυσή της η ΝΔ ουδέποτε αυτοχαρακτηρίστηκε ως Δεξιά! Ακόμα και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο «πατριάρχης» της Δεξιάς στην Ελλάδα όταν ανακοίνωνε τη δημιουργία του κόμματος έσπευδε να επισημάνει ότι η «ΝΔ είναι υπεράνω και πέρα από τις ξεπερασμένες ταμπέλες Δεξιά, Κέντρο και Αριστερά». Είναι χαρακτηριστικό ότι σε καμία ομιλία του δεν αναφέρθηκε στη ΝΔ ως Δεξιά ενώ από το 1977 είχε εγκαινιάσει τη στροφή του προς το Κέντρο έχοντας ήδη κυριαρχήσει στα δεξιά του και απορροφώντας τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και τον Αθανάσιο Κανελλόπουλο, δυο κορυφαία στελέχη της πάλαι ποτέ Ενώσεως Κέντρου για να ακολουθήσει η ένταξη και πολλών άλλων κεντρώων στελεχών…
Επί της δικής του ηγεσίας, ο Κων. Μητσοτάκης όταν αναφερόταν στη ΝΔ, τη χαρακτήριζε πάντα ως «τη φιλελεύθερη ΝΔ» θέλοντας έτσι να τονίσει τον κεντρώο προφίλ της. Χωρίς παρόμοιο χαρακτηρισμό ο διάδοχός του Μιλτιάδης Έβερτ, ένα κατ΄ εξοχήν παραδοσιακό στέλεχος, απέφευγε συστηματικά να μιλήσει για δεξιά ΝΔ. Ο Κώστας Καραμανλής , ο κυριότερος εκπρόσωπος της «καραμανλικής σκέψης», στράφηκε και εκείνος προς το μετριοπαθές κέντρο αντιλαμβανόμενος ότι εξουσία και νίκη δεν μπορεί να δει η ΝΔ αν δεν προσελκύσει τους κεντρώους ψηφοφόρους, στους οποίους τότε κυριαρχούσε ο Κώστας Σημίτης. Μόνο που δεν μίλησε ανοιχτά για «κέντρο». Προτιμούσε να χρησιμοποιεί το νεολογισμό του «μεσαίου χώρου» που εφηύρε ο τότε σύμβουλός του σε θέματα επικοινωνίας Γιάννης Λούλης…
Αντίθετα, ο Αντώνης Σαμαράς ως αρχηγός της ΝΔ αν και απέφευγε και εκείνος συστηματικά να χρησιμοποιεί τον όρο «Δεξιά», έδωσε έντονο δεξιό «άρωμα» στη στρατηγική του, δέχθηκε στους κόλπους της ΝΔ κορυφαία στελέχη του ΛΑ.Ο.Σ. αλλά ταυτόχρονα δεν δίστασε να συνεργαστεί κυβερνητικά με τη Δημοκρατική Αριστερά του Φώτη Κουβέλη και το ΠΑΣΟΚ (τον «προαιώνιο» αντίπαλο της ΝΔ) του Ευάγγελου Βενιζέλου. Διμέτωπα με άλλα λόγια τα ανοίγματά του…
Ο Κυρ. Μητσοτάκης με την άνοδό του στην ηγεσία του κόμματος έδωσε σύντομα τα πρώτα κεντρώα δείγματα της πολιτικής του μιλώντας με έμφαση για φιλελευθερισμό και αναφερόμενος με θαυμασμό στον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον γενάρχη του Κέντρου στην Ελλάδα. Παράλληλα ενέταξε πολλά στελέχη του Ποταμιού και του σημιτικού ΠΑΣΟΚ στην ηγετική του ομάδα ενώ κάποιοι από τους στενούς του συνεργάτες προέρχονται ακόμη και από το ΚΚΕ! Και είναι γεγονός ότι αυτή επίμονη στροφή του προς το Κέντρο και την Κεντροαριστερά του έδωσαν τελικά την πολυπόθητη νίκη στις εκλογές του 2019.
Αν δει δε κανείς προσεκτικά την πολιτική γεωγραφία της κυβερνήσεώς του, θα διαπιστώσει ότι ελάχιστοι υπουργοί προέρχονται από τον παραδοσιακό πυρήνα της ΝΔ ενώ σε επίπεδο υφυπουργών οι «παραδοσιακοί» μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Αντίθετα η κυριαρχία των κεντρογενών και των «Ποταμίσιων» είναι συντριπτική ενώ στο Μαξίμου οι «παραδοσιακοί» Νεοδημοκράτες» αναζητούνται με το… φανάρι του Διογένη! Την ίδια στιγμή η στρατηγική του Κυρ. Μητσοτάκη για μια «νέα» Νέα Δημοκρατία που δεν θα θυμίζει σε τίποτα το καραμανλικό παρελθόν της είναι συστηματική αλλά και προσεκτική προκειμένου να μην προκαλέσει ανεπιθύμητες παρενέργειες…
Όμως η μουρμούρα αρκετών παραδοσιακών στελεχών για το καπέλωμά τους από τους κεντρογενείς νεοεισελθόντες όλο και αυξάνεται το τελευταίο διάστημα αν και ακόμα συντηρείται σε χαμηλούς τόνους και στο παρασκήνιο αφού η εξουσία είναι πάντα ο συνεκτικός ιστός που σκεπάζει τις όποιες αντιθέσεις. Δημοσίως ομνύουν στο όνομα του Κυρ. Μητσοτάκη αλλά κατ΄ιδίαν οι συμπεριφορές αλλάζουν. «Δεν μας θέλουν», γκρινιάζουν συχνά ενώ κάποιοι άλλοι ισχυρίζονται πως «αν δεν έχεις πασοκικό παρελθόν, δεν έχεις καμία τύχη για αξιοποίηση»!
Ο πρωθυπουργός είναι ενήμερος των όσων λέγονται. Όμως η προτίμησή του προς το Κέντρο και ό,τι αυτό εκφράζει δεν αλλάζει και την επανέλαβε και στη συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής». Ίσως όμως αυτή η αναφορά του να ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε για τον Αντ. Σαμαρά ο οποίος έσπευσε να του υπενθυμίσει ότι στη ΝΔ υπάρχει και η Δεξιά, θέλοντας προφανώς να εκφράσει εκείνος αποκλειστικά το δεξιό ακροατήριο του κόμματος που κακά τα ψέματα, αποτελεί τη μεγάλη πλειοψηφία. Μάλιστα ένα παλαιό στέλεχος έλεγε μετά χαρακτηριστικά στους διαδρόμους του συνεδρίου ότι «αφού ο Καραμανλής δεν μιλάει για όσα γίνονται στο κόμμα με τους μουσαφιραίους του Ποταμιού, ο Σαμαράς επιδιώκει να εμφανιστεί εκείνος πλέον ως ο εκφραστής της παραδοσιακής ΝΔ, περιχαρακώνοντάς την μάλιστα από την ακροδεξιά».
Είναι γεγονός ότι οι ισορροπίες στο εσωτερικό της ΝΔ είναι πλέον όλο και πιο λεπτές. Ο Κυρ. Μητσοτάκης που αυτή τη στιγμή είναι ο απόλυτος κυρίαρχος τόσο στο εσωτερικό του κόμματός του όσο και στο πολιτικό σκηνικό καλείται να διαχειριστεί έναν δύσκολο γρίφο. Από τη μια να κρατήσει τους κεντρώους ψηφοφόρους που τον ψήφισαν το ’19 και από την άλλη να μη χάσει τους δυσαρεστημένους δεξιούς όταν η δημιουργία αρκετών κομματιδίων στα δεξιά του, δεν αποκλείεται να τους ανοίξει την όρεξη για μετακόμιση στις εκλογές. Πολύ περισσότερο που θα διεξαχθούν με απλή αναλογική. Και όσο δεν προσέχει πως άλλο η στροφή προς το Κέντρο και άλλο η ιδεολογική μετενσάρκωση του κόμματος, τόσο ο κίνδυνος για απρόβλεπτες εξελίξεις τη βραδιά των εκλογών γίνεται μεγαλύτερος. Το βέβαιο είναι πως η προεκλογική περίοδος που εγκαινίασε ο ίδιος με το συνέδριο θα είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες που έχουμε δει ως τώρα. Οψόμεθα…
