Αύξηση 91,3% στις αιτήσεις για εγκατάσταση – Πρώτη επιλογή η Ελλάδα για πάνω από ένα εκατ. Ισραηλινούς – Η σημασία των επεισοδίων σε Σύρο, Ρόδο και Άγιο Νικόλαο Κρήτης
«Απόβαση» Ισραηλινών στην Ελλάδα; Ενα πολυδιάστατο φαινόμενο των καιρών μας. Οχι μόνο βλέποντας τη φρενήρη πλέον αύξηση των τουριστών από το Ισραήλ που επισκέπτονται τη χώρα μας και όπου εδώ και μια πενταετία σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Πάνω από το 1/10 των 10 εκατομμυρίων Ισραηλινών -και μάλιστα σε συνθήκες πολεμικής κρίσης- αναμένεται να επισκεφθεί φέτος την Ελλάδα.
Χωρίς να υπολογίζουν τις κάποιες μεμονωμένες αντιδράσεις με ακτιβισμούς, όπως αυτές στο λιμάνι της Σύρου, στο λιμάνι της Ρόδου ή στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης που, πέρα από το ότι επιρρίπτουν σε απλούς πολίτες τις ευθύνες άλλων για τα θλιβερά συμβαίνοντα στη Γάζα, δεν έχουν καμία σχέση με το διαχρονικό πνεύμα φιλοξενίας των Ελλήνων απέναντι σε όλους τους επισκέπτες της χώρας. Και ως εκ τούτου, δεν επηρεάζουν στο παραμικρό τις άριστες διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Ισραήλ.
Υπάρχει όμως κάτι ακόμα βαθύτερο. Και αφορά τις εικόνες «συνωστισμού» Ισραηλινών που παρατηρούνται σε διάφορα μεγάλα μεσιτικά και δικηγορικά γραφεία στο Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήμ. Και αυτό γιατί οι συγκεκριμένοι Ισραηλινοί θέλουν να αποκτήσουν κατοικία στην Ελλάδα, είτε για να την αξιοποιήσουν εμπορικά, είτε ακόμα και για να μετεγκατασταθούν στη χώρα μας. Οι σχετικές διαφημίσεις και οι αγγελίες στο Διαδίκτυο και τις μεγάλες ισραηλινές εφημερίδες είναι καθημερινές. Και δεν είναι κάτι παροδικό. Η συγκεκριμένη τάση ήταν εμφανής, προϋπήρχε της 7ης Οκτωβρίου του 2023, που ασφαλώς αποτέλεσε ορόσημο για τη ραγδαία αλλαγή των γεωπολιτικών δεδομένων.
Είναι γεγονός ότι ολοένα περισσότεροι Ισραηλινοί έβλεπαν εδώ και μια οκταετία την Ελλάδα ως ένα αν όχι ιδανικό μελλοντικό «πρώτο σπίτι τους», σίγουρα ως έναν τόπο-ασφαλές καταφύγιο για μια δεύτερη κατοικία τους στις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Γιατί το κλίμα ανασφάλειας στην καθημερινότητα των απλών πολιτών στο Ισραήλ είναι σύμφυτο με τη δημιουργία του κράτους τους το 1948. Οι περίοδοι γαλήνης ήταν έκτοτε λίγες και κρατούσαν ελάχιστα.
Ωστόσο, μετά την επίθεση της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου του 2023 με τα φρικιαστικά αποτελέσματα τα δεδομένα εσωτερικής ασφάλειας επιδεινώθηκαν άρδην. Και αυτό παίζει τον ρόλο του για πολλούς Ισραηλινούς, που έκτοτε αναζήτησαν αλλού την ελπίδα μιας ζωής απαλλαγμένης από την αυξημένη ανασφάλεια. Και η Ελλάδα προσφέρεται για πολλούς λόγους.
Το γαλλικό δημοσίευμαΤο φαινόμενο αυτό, της αναζήτησης στέγης από Ισραηλινούς, ακόμη και μόνιμης, στην Ελλάδα το γνωρίζουν άριστα οι εμπλεκόμενοι στον συγκεκριμένο χώρο της αγοράς, όπως και οι βαθύτεροι γνώστες της εξέλιξης των διμερών σχέσεων. Πρόσφατο δημοσίευμα της έγκριτης γαλλικής εφημερίδας «La Croix» το έφερε με εντυπωσιακό τρόπο στο προσκήνιο: «Ο αριθμός των Ισραηλινών που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα έχει αυξηθεί σημαντικά από τις 7 Οκτωβρίου του 2023. Περίπου 10.000 από τους 80.000 που έφυγαν από το Ισραήλ έχουν επιλέξει την Ελλάδα ως νέο τους προορισμό», έγραφε με βάση ισραηλινές πηγές.
Οπως αναφέρεται, πολλοί μετακινούνται για επαγγελματικούς λόγους, ενώ άλλοι προσπαθώντας να αποδράσουν από μια κοινωνία που βιώνει διαρκώς και επί δεκαετίες την ανασφάλεια του πολέμου ή της απειλής του. Η μνήμη της 7ης Οκτωβρίου είναι νωπή και λειτουργεί εφιαλτικά. Κάπου, κάποιοι ξεπερνούν τα όρια των αντοχών τους και ψάχνουν για εναλλακτικές διεξόδους. Η «La Croix» πρόσθεσε ότι η Ελλάδα είναι κύριος προορισμός Ισραηλινών στην Ευρώπη καθώς δηλώνουν ότι «νιώθουν σαν στο σπίτι τους». Ευχάριστο κλίμα, φαγητό, κόστος ζωής και θετική στάση των ελληνικών αρχών, που διευκολύνουν τις διαδικασίες θεώρησης εισόδου, είναι μερικοί από τους λόγους που προσελκύουν τους Ισραηλινούς στη χώρα μας.
Αυτό είναι και το πιο σημαντικό. Γιατί αυτό ακριβώς το συναίσθημα, ότι «νιώθουν σαν στο σπίτι τους», στο οποίο εδράζεται η τάση μετεγκατάστασης των Ισραηλινών στην Ελλάδα, είναι μαρτυρία δική τους και όχι αυθαίρετο συμπέρασμα κάποιων αναλυτών. Και έρχεται ως συνέχεια ανάλογων μαρτυριών Ισραηλινών στο επίσης πρόσφατο παρελθόν είτε στη «Le Monde», με τη Μαρίνα Ράφενμπεργκ να αναφέρει ότι «στην Ελλάδα οι Ισραηλινοί που φεύγουν από τον πόλεμο προσπαθούν να ξαναβρούν μια επίφαση “κανονικής ζωής”», είτε και σε άλλα έγκυρα διεθνή ΜΜΕ.
Και όπως οι ίδιοι τονίζουν -και οι Ελληνες νέοι γείτονές τους γνωρίζουν και ως αψευδείς μάρτυρες επιβεβαιώνουν-, την κατέκτησαν. Και όχι απλώς ως επίφαση. Στην πλειονότητά τους έχουν ενσωματωθεί άριστα και χωρίς μεγάλες δυσκολίες στο νέο μικρο-περιβάλλον τους και απολαμβάνουν τα καλά της νέας τους ζωής σε έναν διαφορετικό τόπο, αλλά με σημαντική γεωγραφική, αξιακή και πολιτιστική εγγύτητα με την πατρίδα τους.
Οι Ελληνες δεν αντιμετωπίζουν εχθρικά, τουναντίον, τους Ισραηλινούς αγοραστές ακινήτων, ούτε κάνουν δύσκολη την καθημερινότητα στους νέους γείτονές τους. Η έννοια της φιλοξενίας στην Ελλάδα παραμένει ιερή και αυτό την κάνει να ξεχωρίζει πάντα από χώρες όπου τα φαινόμενα αντισημιτισμού ενίοτε ανθούν.
Οι δεσμοί των δύο λαώνΠρόκειται βέβαια για φυσική-λογική εξέλιξη. Την καθορίζουν πρωτίστως οι ίδιοι οι δύο λαοί. Υπάρχουν ανάμεσά τους πατροπαράδοτοι δεσμοί: ιστορικοί, θρησκευτικοί, πολιτισμικοί. Οι εβραϊκές κοινότητες κάποτε άκμαζαν και στην Ελλάδα -ιδίως στη Θεσσαλονίκη- αποτελώντας μέχρι τις αρχές του περασμένου αιώνα την πλειονότητα των κατοίκων σε κάποιες πόλεις, ήταν δε σε κάθε περίπτωση δυναμικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας. Η αλληλεγγύη των υπόλοιπων Ελλήνων στο δράμα του Ολοκαυτώματος, που ξεκίνησε από τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης, ήταν άδολη και συγκινητική, ενώ οι εξαιρέσεις ελάχιστες. Σήμερα έχουν μείνει, σύμφωνα με υπολογισμούς, περί τις 6.000-7.000 Εβραίοι.
Βεβαίως, η σχέση Ελλάδας – Ισραήλ δοκιμάστηκε στο παρελθόν. Η Ελλάδα ήταν η τελευταία ευρωπαϊκή χώρα που αναγνώρισε το κράτος του Ισραήλ, έχοντας προνομιακές σχέσεις με τους Αραβες. Το γεωπολιτικό τοπίο όμως άλλαξε αισθητά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Στο προσκήνιο μπήκαν τα πραγματικά κοινά στρατηγικά συμφέροντα για τις συμμαχίες στην περιοχή, οι οποίες αναδιαμορφώθηκαν άρδην. Η Ελλάδα άλλαξε τις μονομερείς επιλογές του παρελθόντος . Χωρίς να διαταράξει τις σχέσεις της με την πλειονότητα των ειρηνικών αραβικών εθνών, επέλεξε ως στρατηγικής σημασίας τη συμμαχία με το Ισραήλ.
Δύο χώρες στην πιο ταραγμένη γεωπολιτικά περιοχή του κόσμου, με κοινά ιστορικά χαρακτηριστικά και υπέρμαχες των αξιών του δυτικού πολιτισμού που βιώνουν αμφότερες μια υπαρξιακή απειλή. Το τελευταίο είναι καταλυτικής σημασίας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Ισραηλινοί νιώθουν ως ό,τι πιο κοντινό σε αυτούς -στις αξίες, στην κουλτούρα και τις συνήθειές τους- την Ελλάδα και την Κύπρο. Αλλά στην Ελλάδα αισθάνονται ακόμα πιο ασφαλείς.
Καθώς, αν εκείνοι ζουν σε ένα «προκεχωρημένο φυλάκιο» του δυτικού πολιτισμού στην ευρύτερη περιοχή, περικυκλωμένοι στην κυριολεξία από εχθρούς και αντιπάλους, η Ελλάδα είναι -μαζί με την Κύπρο- η πρώτη και πλησιέστερη -δύο ώρες με το αεροποπλάνο- σε αυτούς δυτική νησίδα ειρήνης, ασφάλειας, σταθερότητας και συνεργασίας. Η οποία επιβεβαιώνεται διμερώς από τη στρατηγική σχέση συνεργασίας των δύο χωρών που αναπτύχθηκε και εμβαθύνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια από τις κυβερνήσεις Μητσοτάκη και Νετανιάχου στην άμυνα και την ενέργεια, όπου υπάρχουν και τα πολυμερή περιφερειακά σχήματα συνεργασίας Ελλάδας, Ισραήλ, Κύπρου, Αιγύπτου και με αμερικανική σφραγίδα. Ακόμη, συνεργάζονται στην υψηλή τεχνολογία, στο εμπόριο, στον τουρισμό, αλλά πλέον και στο real estate.
Οι αριθμοίΗ αλήθεια είναι ότι οι αριθμοί της γαλλικής εφημερίδας δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν πλήρως από το ελληνικό υπουργείο Μετανάστευσης, παρά μόνο σε ό,τι αφορά τις άδειες παραμονής μέσω απόκτησης της περίφημης Golden Visa. Από τα πιο πρόσφατα επικαιροποιημένα επίσημα στοιχεία, του περασμένου Ιουνίου, προκύπτει ότι 482 Ισραηλινοί (και 467 μέλη οικογενειών τους, άρα σύνολο 949 ατόμων) έχουν λάβει άδειες διαμονής ως μόνιμοι επενδυτές στη χώρα μας επί συνόλου 16.322. Υπάρχει όμως ένας ακόμη (μικρός) αριθμός με άδειες παλαιότερες που ανανεώθηκαν ή επανεκδόθηκαν αλλά και ένας πολύ μεγαλύτερος νέων αιτήσεων που εκκρεμούν και κρίνονται αυτή την περίοδο, για την ακρίβεια 628, με έναν περίπου ίσο αριθμό συγγενικών μελών.
Εκτιμάται ότι πρόκειται για σύνολο 2.500-3.000 αδειών ενεργών και σε εκκρεμότητα έγκρισης, στο οποίο όμως έχει σημασία η δυναμική που παρουσιάζει. Τον Ιούνιο του 2023 ο αριθμός των Ισραηλινών με ελληνική Golden Visa ήταν 148, ενώ τον Ιούνιο του 2024, δηλαδή επτά μήνες μετά τα δραματικά γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου του 2023, ο αριθμός τους ανέβηκε στους 252, αποτυπώνοντας αύξηση 71%. Η δε αύξηση μεταξύ Ιουνίου 2024 και Ιουνίου 2025 έφτασε στο 91,3%, στα όρια του διπλασιασμού. Αν η τάση συνεχιστεί, το ορόσημο των 10.000 ατόμων έχει όριο μόλις ένα 18μηνο.
Και τούτο παρότι τα κριτήρια απόκτησης της Golden Visa έχουν δυσκολέψει. Το ελάχιστο ποσό επένδυσης για την απόκτησή της αυξήθηκε στις 800.000 ευρώ για περιοχές υψηλής ζήτησης όπως η Αττική, η Θεσσαλονίκη, η Μύκονος και η Σαντορίνη, ενώ για τις υπόλοιπες περιοχές είναι στις 400.000 ευρώ. Τούτο έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα στην αγορά, με τους επενδυτές να στρέφονται πλέον σε εναλλακτικές μορφές ακινήτων, όπως βιομηχανικά κτίρια, αποθήκες και γραφεία, τα οποία μπορούν να μετατραπούν σε σύγχρονα διαμερίσματα, εξασφαλίζοντας μια πιο οικονομική λύση με όριο επένδυσης στις 250.000 ευρώ.
