Μπορεί, σήμερα, να μην βρισκόμαστε πλέον σε διοικητικές θέσεις ευθύνης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ωστόσο, το ενδιαφέρον για τον τόπο είναι αναφαίρετο δικαίωμά μας, αλλά και υποχρέωση, ως ενεργοί πολίτες που νοιαζόμαστε και αγαπάμε το νησί μας, δίχως σκοπιμότητες και ετερο-αναφορές…
Συνεπώς, δεν μπορούμε να μην καταγράψουμε τις σκέψεις μας για το επικείμενο έργο της Νέας Μαρίνας Ρόδου.
Ανάμεσα, λοιπόν σε γκρεμισμένα κτίρια που παραπέμπουν σε «φαβέλες» και στον πυρήνα μίας υποβαθμισμένης κεντρικής περιοχής, χτίζουμε και αποδεχόμαστε ένα Φαραωνικού τύπου έργο στο όνομα της Ανάπτυξης.
Ο επενδυτής, με βάση τα δικά του συμφέροντα, καλά τα λέει από τη δική του πλευρά. Η Πολιτεία ωστόσο με όλους του συναρμόδιους φορείς, οφείλει να βλέπει τις τόσο μεγάλες επενδύσεις μέσα από μια ολιστική ματιά Βιωσιμότητας και όχι αποσπασματικά. Στην ανάπτυξη τουκι εμείς τασσόμαστε υπέρμαχοι, διασφαλίζοντας όμως τη νομιμότητα, τη συνάφεια με την ταυτότητα ολόκληρου του νησιού, τη συναίνεση της τοπικής κοινωνίας και σε κάθε περίπτωση την ελεύθερη είσοδο και απρόσκοπτη πρόσβαση όλων των κατοίκων και των επισκεπτών της Ρόδου.
Δεν κρύβουμε ότι η διαδικασία της διαβούλευσης για τέτοια έργα Ανάπτυξης είναι εντελώς διεκπεραιωτική σε επίπεδο Δημοτικού Συμβουλίου, όταν το τελευταίο πρέπει να λάβει θέση και να διατυπώσει γνώμη για τις εξειδικευμένες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεωνπου τα συνοδεύουν, ανάμεσα σε μια πληθώρα άλλων θεμάτων και σε πιεστικό χρόνο λήψης αποφάσεων.
Δεν παύει ωστόσο η διαδικασία της διαβούλευσης να αποτελεί μέρος της νομιμότητας και νομιμοποίησης μίας αδειοδοτικής επενδυτικής διαδικασίας και αυτοτελές δικαίωμα για κάθε πολίτη.Συνεπώς η έλλειψη της επαρκούς ενημέρωσης των αιρετών, είναι ένα διαχρονικό ζήτημα που χρήζει μεγαλύτερης επιμέλειας και επεξεργασίας μέσα σε ένα Δημοτικό ή Περιφερειακό Συμβούλιο, πέρα της εμπιστοσύνης που δείχνουμε στις εκάστοτε επιμέρους Υπηρεσίες οι οποίες έχουν ασχοληθεί επί του κάθε αναπτυξιακού έργου ή σχεδίου.
Έστω και εάν έγιναν συνεπώς και δικές μαςπαραλείψειςήκαι λάθη, δεν σημαίνει ότι για να καλύψουμε αυτές τις παραλείψεις ή τα λάθη θα πρέπει να συνεχίσουμε να τα υποστηρίζουμε και να τα…καλύπτουμε …
Ήρθε η ώρα επιτέλους, φτάνοντας και βλέποντας παντού αδιέξοδα να γίνει θεσμικά και με την κινητοποίηση όλων, των απλών ενεργών πολιτών, των επιστημόνων του τόπου μας (όπως το ΤΕΕ), των συναρμόδιων διοικητικών υπηρεσιών και των πολιτικών κάθε βαθμίδας και αξιώματος του Τόπου μας, σωστή και σοβαρή συστηματική δουλειά και όχι πρόχειρες και αποσπασματικές προσεγγίσεις στη λογική του «ξεπετάγματος» και των ένθεν κακείθεν διευκολύνσεων!
Επιβάλλεται πρωτίστως να αξιοποιήσουμε, να ενεργοποιήσουμε και να αναδείξουμε την ανάγκη κατάρτισης και σύνθεσης ενός νέου ολιστικού Χωροταξικού και Πολεοδομικού Σχεδιασμού (όπως για παράδειγμα έκανε ο ΟΛΠ όπως και στην περίπτωση του Ελληνικού,λαμβάνοντας υπόψινόχι μόνο την περιοχή του λιμένα Πειραιά, αλλά πως επηρεάζεται ολόκληρη η Αττική), σε τοπικό επίπεδο με γεωστρατηγικές αναφορές, στοχευμένο σχεδιασμό, συναινέσεις καθώς και αποφασιστικές συγκρούσεις με αγκυλώσεις και μεμονωμένα συμφέροντα.
Ο Δήμος, οι τοπικοίκοινωνικοί και επιστημονικοί φορείς, η Περιφέρεια, εμείς οι πολίτες να καταθέσουμε προτάσεις, θέσεις και στόχους. Το νησί μας άλλωστε διαθέτει και το επιστημονικό δυναμικό και ευαισθητοποιημένους συμμετέχοντες στα κοινά και μία κοινωνίαπου έχει ανάγκη από σαφείς επιδιώξεις και οργάνωση.
Πιο ειδικά, για την παρούσα θεματική της Νέας Μαρίνας, ας αναβαθμίσουμε επιτέλους ουσιαστικά αυτή την τόσο ταλαιπωρημένη και επιβαρυμένη με οχλούσες δραστηριότητες ανατολική πλευρά του νησιού μας.Όπως προκύπτει από την ΚΥΑ 24245/23 (ΦΕΚ 1046/Δ/31.12.23) των Υπουργών ΥΠΕΝ και Τουρισμού, στον χερσαίο χώρο τη Μαρίνας θα κτιστούν 87.672,.00 μ² ξενοδοχείων, καταστημάτων, διαμερισμάτων και μονοκατοικιών. Ήτοι θα δομηθεί με γενικό συντελεστή 0,741 % και ύψος κτιρίων 17 μ. Δηλαδή θα κατασκευαστούν καθ’ υπέρβαση της ισχύουσας ευεργετικής για την μαρίνα αυτή διάταξης 40.402,4 τ.μ. Γεννάται το ερώτημα, βάσει ποιων διατάξεων επετράπησαν αυτές οι κατασκευές;
Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για νέα επέκταση της Μαρίνας από την προβλεπόμενη από τον Ν. 2160/93. Ως εκ τούτου θα πρέπει να ακολουθηθεί η διαδικασία που καθορίζει το ΣτΕ δηλαδή η έκδοση Π.Δ. μετά από στρατηγική μελέτη και βέβαια εφόσον δεν ανατρέπεται η γενική χωροταξική λειτουργία της ευρύτερης περιοχής.
Στα πλαίσια αυτής της στρατηγικής μελέτης θα έπρεπε να υπολογιστεί και η φέρουσα ικανότητα του νησιού της Ρόδου. Κατά το ΣτΕ η ΦΙ αποτελεί στοιχείο και κριτήριο που πρέπει να περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων στον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Η ΦΙ αποτελεί ένα δυναμικό εργαλείο, το οποίο εκτιμάται σε διαφορετικά επίπεδα χωρικού σχεδιασμού και χωρικής ενότητας, ανάλογα με διάφορους παράγοντες, όπως το είδος της εκάστοτε επέμβασης, τις συνθήκες της περιοχής ενδιαφέροντος, τα ιδιαίτερα τοπικά, φυσικά, πολιτιστικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά, κ.α. Κατά κανόνα, όμως, πρέπει να αποφεύγεται η σημειακή και αποσπασματική χωροθέτηση έργων και δραστηριοτήτων, διότι αυτό αντίκειται στη φέρουσα ικανότητα της περιοχής.
Η ευρύτερη περιοχή της μαρίνας Ρόδου είναι μια υποβαθμισμένη περιοχή με τεράστια εκτάσεις και κτίρια εγκαταλελειμμένα από δεκαετίες. Η δημιουργία ενός γκέτο υψηλών προδιαγραφών για ειδικούς υποτίθεται πελάτες, είναι εναντίον κάθε λογικής και βέβαια σχεδιασμού, αφού έρχεται σε αντίθεση και με την νομολογία του ΣτΕ. Από την άλλη πλευρά στη Ρόδο υπάρχει μεγάλο έλλειμμα κατοικιών. Σε πολλές περιοχές στις παρυφές της πόλης εκκρεμούν εδώ και δεκαετίες οι εντάξεις συνεταιρισμών κλπ για την κατασκευή κατοικιών προς ιδιοκατοίκηση. Η διαφοροποιημένη αντιμετώπιση ενός θέματος ζωτικής σημασίας με ένα θέμα καθαρής εκμετάλλευσης από ιδιώτες, χωρίς να παραβλέπουμε την χρησιμότητα της μαρίνας ως μεγάλου αναπτυξιακού έργου είναι τουλάχιστον περίεργη.
Όλες οι παραπάνω εκκρεμότητες θα μπορούσαν να θεραπευθούν με την υπό εκπόνηση μελέτη, που με την Αρ. Πρωτ.: 23505/3.08.2023 ανέθεσε το ΤΕΕ. Η μελέτη αυτή αφορά τον ΔΗΜΟ ΡΟΔΟΥ (ΔΕ ΡΟΔΟΥ, ΙΑΛΥΣΟΥ, ΠΕΤΑΛΟΥΔΩΝ, ΑΦΑΝΤΟΥ, ΑΤΑΒΥΡΟΥ, ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ, ΚΑΜΕΙΡΟΥ, ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ, ΛΙΝΔΙΩΝ, ΝΟΤΙΑΣ ΡΟΔΟΥ).Στα πλαίσια της μελέτης αυτής εκτός των άλλων θα καλυφθεί και το κενό σχεδιασμού και αδειοδότησης των λιμενικών ζωνών που υπάρχουν ή θα δημιουργηθούν βάσει του αρ. 18 ν. 2971/2001 στις διάφορες Δημ. Ενότητες, όπως προβλέπεται από τις σχετικές προδιαγραφές της μελέτης.
Η συγκεκριμένη διάταξη του ν. 2971/2001 αναφέρει ότι: Σε κάθε παράκτια περιοχή, όπου κατά τις κείμενες διατάξεις συντρέχει λόγος δημιουργίας ή επέκτασης λιμένα, καθορίζεται έκταση ξηράς και θάλασσας, συνεχής ή διακεκομμένη, στην οποία ο αρμόδιος φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα μπορεί να εκτελέσει, σύμφωνα με τις διατάξεις περί εκτελέσεως δημοσίων έργων, τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας περί λιμενικών ταμείων και στα πλαίσια ανάπτυξης του λιμενικού δυναμικού της χώρας, έργα που απαιτούνται για την εξυπηρέτηση της εμπορικής, επιβατικής, ναυτιλιακής, τουριστικής και αλιευτικής κίνησης και γενικότερα της εύρυθμης λειτουργίας του λιμένα. Η έκταση αυτή καλείται ζώνη λιμένα και διακρίνεται σε χερσαία και θαλάσσια.
Εν κατακλείδι, ας συνεργαστούμε και ας βοηθήσουμε την Ανατολική πλευρά σε εναρμονισμό με τη γύρω περιοχή, αλλά ΣΕΒΟΜΕΝΟΙ και ολόκληρο το νησί να αναπνεύσει, να την…. αποζημιώσουμε για την επί τόσα χρόνια υποβάθμισή της. Άλλωστε, είναι η νέα είσοδοςτης Πόλης μας, που δεν χωρά άλλες εκπτώσεις και ανοχή στην εγκατάλειψή της!
Επιστήμονες, Ιδέες, κοινωνικές σκέψεις και προτάσεις υπάρχουν και περισσεύουν!!
Ας μιλήσουμε για την Φέρουσα Ικανότητα της Ρόδου μας από άκρη σε άκρη (όπως για παράδειγμα έχει δρομολογήσει ο Δήμος Κω), αλλά και για μία Βιώσιμη Ανάπτυξη που θα κοιτάει και που θα ενδιαφέρεται ισοδύναμα και για το Περιβάλλον, και για την Κοινωνία και για την Οικονομία του νησιού.Τέλος, αν κάποιος πραγματικά ενδιαφέρεται για τον έλεγχο της νομιμότητας, της Νέας Μαρίνας μπορεί να προσφύγει για τις απαραίτητες νομικές αξιολογήσεις τόσο με αιτήσεις θεραπείας στα καθ’ ύλην αρμόδια διοικητικά όργανα, αλλά ακόμα και δικαστικά ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Συνεπώς, «πεδίον δόξας λαμπρό» και «ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα» χωρίς ευχολόγια και διακηρύξεις, καθώς οι προβλεπόμενες προθεσμίες με βάση τις ημερομηνίες δημοσίευσης της κρίσιμης Απόφασης «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΛΙΜΕΝΑ ΜΑΡΙΝΑ ΡΟΔΟΥ» στο Διαύγεια και στον επίσημο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Περιβάλλοντος παραμένουν ακόμη για λίγο ανοιχτές για το ουσιαστικό έλεγχό της. Τίποτα δεν έχει τελειώσει και όλα είναι στα χέρια μας…
Επί του πρακτέου ο Δήμος Ρόδου με κυρίαρχο όργανο το Δημοτικό Συμβούλιο, αποτελεί τον έννομο εκφραστή του δημόσιου συμφέροντος του Τόπου μας και δεν πρέπει να ολιγωρήσει, αφού οι προθεσμίες ένστασης επί των εγκρίσεων λήγουν άμεσα. Δεν (θα) υπάρχουν (άλλες) δικαιολογίες.
Με εκτίμηση και ανησυχία
Βυρίνης Αθανάσιος
Ιωσήφ Δημήτρης
Καλαποδάκης Βασίλης
Καραταπάνης Σάββας
Σπυρόπουλος Σπύρος
Χριστοδούλου Σάββας
