Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν φαίνεται διατεθειμένος να προχωρήσει σε συμφωνία για το Ουκρανικό και όπως φαίνεται θα συνεχίσει να απολαμβάνει την «γλυκιά» αίσθηση του να τον… ικετεύουν να δεχτεί τους όρους που του προτείνουν.
Η πεντάωρη συνάντηση του απεσταλμένου και γαμπρού του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον επικεφαλής του Κρεμλίνου δεν φαίνεται να απέφερε πολλά αποτελέσματα. Ωστόσο το CNN επιχειρεί να δει την ρωσική εισβολή και τις διαπραγματεύσεις για ειρήνη μέσα από τα μάτια του Πούτιν.
Η ελπίδα για γρήγορη νίκη μετατράπηκε σε πόλεμο… εξάντλησης
Είναι ένας πόλεμος που ξεκίνησε ο Πούτιν, ελπίζοντας ότι σε λίγες μέρες θα μπορούσε να επαναφέρει τη Ρωσία στο προσκήνιο ως την κυρίαρχη στρατιωτική δύναμη στην Ευρώπη, ικανή για αποφασιστική δράση μετά την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τον πόλεμο τους στο Αφγανιστάν. Η ελπίδα του για μια γρήγορη νίκη ωστόσο μετατράπηκε σε έναν πόλεμο… εξάντλησης. Η ήττα του Κιέβου φαινόταν αναπόφευκτη, ωστόσο με τη βοήθεια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ η Ουκρανία πετυχαίνει νίκες που ήταν αδιανόητες ένα χρόνο νωρίτερα.
Αλλά ήρθε το δώρο της δεύτερης θητείας του Τραμπ και η συμπάθειά του ή κι ακόμα ο θαυμασμός του για τον Πούτιν, καθώς και η επιθυμία του για ειρήνη, σχεδόν με οποιοδήποτε κόστος.
Όταν ακούει τον Τραμπ να λέει ότι η Ουκρανία δεν είναι δικός του πόλεμος, ότι δεν θέλει να σπαταλήσει χρήματα για αυτόν και ότι απλώς θέλει να τελειώσει, αντιλαμβάνεται αδυναμία και αδιαφορία από τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη του κόσμου. Αυτή είναι άλλωστε και η ευκαιρία του Πούτιν που πιθανότατα δεν είχε φανταστεί ποτέ ότι η ιστορία θα του έδινε: Οι ΗΠΑ να ικετεύουν τη Ρωσία να κάνει ειρήνη. Και όσο περισσότερο συνεχίζεται η διαδικασία, τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα που πιθανότατα θα πετύχει η Μόσχα.
Η… κινούμενη έρημος των διαπραγματεύσεων
Ο βοηθός του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, αναφέρθηκε μετά τις συνομιλίες της Τρίτης σε ένα σχέδιο 27 σημείων. Αυτές οι λεπτομέρειες πιθανότατα σχεδιάστηκαν για να ενοχλήσουν τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος είχε πρόσφατα αναφερθεί σε ένα σχέδιο 20 σημείων. Η προθεσμία του Τραμπ για άμεση συμφωνία μέχρι την Ημέρα των Ευχαριστιών έληξε και μπροστά μας απλώνεται μια αφιλόξενη έρημος.
Η Ουκρανία βρίσκεται σε πόλεμο με τη Ρωσία σχεδόν τέσσερα χρόνια αλλά και σχεδόν 11 μήνες στο έλεος του Truth Social. Ο αντίκτυπος αυτής της απρόβλεπτης κατάστασης συχνά χάνεται, καθώς ο Τραμπ ταλαντεύεται μεταξύ της επιβολής των πιο σκληρών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί μέχρι τώρα στη Ρωσία και της αποστολής πυραύλων Tomahawk, και την επόμενη στιγμή επαναλαμβάνει τα ρωσικά επιχειρήματα και ασκεί τη μεγαλύτερη πίεση στους Ευρωπαίους συμμάχους του και στον ίδιο τον Ζελένσκι.
Η ζημιά που έχει προκληθεί στο ηθικό των Ουκρανών δεν μπορεί να υποτιμηθεί, και όταν γραφτεί η ιστορία αυτού του επεισοδίου, πιθανότατα θα επικεντρωθεί στην γενναία και αξιοθαύμαστη αντίσταση της Ουκρανίας ενάντια σε έναν μεγαλύτερο εχθρό, ακολουθούμενη από τη δραστική υπονόμευση της θυσίας τους από έναν Λευκό Οίκο που είναι εμμονικός με τις τηλεοπτικές μικροστιγμές ευχαρίστησης ή πίεσης οποιουδήποτε ηγέτη του κόσμου έπεσε στην προσοχή του Τραμπ.
Ευκαιρία του Πούτιν για να μείνει στην εξουσία
Ο Τραμπ έχει δίκιο να επιδιώκει το συντομότερο δυνατό τέλος αυτού του πολέμου. Αλλά αυτό πηγάζει από μια παρερμηνεία του Πούτιν και των στόχων του. Ο Ρώσος πρόεδρος είναι ένας ρεαλιστής, που προσαρμόζεται σε κάθε νέα ευκαιρία ή αναποδιά, αλλά διατηρεί ένα ευρύτερο, γενικό όνειρο. Και αυτό είναι να επαναφέρει την ισορροπία της παγκόσμιας ασφάλειας και να ανατρέψει την κυριαρχία των ΗΠΑ που διαρκεί δεκαετίες.
Ο Πούτιν δεν είναι παντοδύναμος, έχει παρερμηνεύσει καταστροφικά τους δικούς του συνεργάτες τα τελευταία δύο χρόνια – όπως είδαμε με την αποτυχημένη εξέγερση της Βάγκνερ το 2023 – και αντιμετωπίζει σαφείς πιέσεις σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού και προϋπολογισμού και στο εσωτερικό της χώρας. Ωστόσο, δεν αντιμετωπίζει έρευνες για διαφθορά, ενδιάμεσες εκλογές ή διαδόχους που περιμένουν στην άκρη. Έχει επαναφέρει το ρωσικό βιομηχανικό συγκρότημα σε κατάσταση σφοδρού πολέμου και, αναμφισβήτητα, πρέπει να έχει ένα εξίσου σοβαρό σχέδιο για την αποστράτευση μιας πλέον αδύναμης και υπερβολικά καταπονημένης χώρας. Από πολλές απόψεις, η συνέχιση του πολέμου είναι η καλύτερη ευκαιρία του Πούτιν για να παραμείνει στην εξουσία.
Αδύναμος στο εσωτερικό ο Ζελένσκι
Πού βρίσκεται λοιπόν η ειρηνευτική διαδικασία του Τραμπ; Ο Ουσάκοφ δήλωσε ότι ορισμένα στοιχεία της προτεινόμενης συμφωνίας ήταν αποδεκτά, ενώ άλλα δέχθηκαν σκληρή κριτική. Φαίνεται πιθανό ότι ο Ζελένσκι είχε σκεφτεί ιδιωτικά την ιδέα της ανταλλαγής εδαφών πριν από τη συνάντηση στο Κρεμλίνο, μετριάζοντας έτσι μια κόκκινη γραμμή του πολέμου. Ωστόσο, η ακριβής φύση των παραχωρήσεων από την πλευρά του Κιέβου ήταν ένα καλά φυλαγμένο μυστικό, πιθανώς για να μην περιορίσει τον Ζελένσκι σε ένα νέο σημείο εκκίνησης για μελλοντικές συνομιλίες. Ωστόσο, ό,τι και αν πρόσθεσε ο Γουίτκοφ στη συμφωνία, ο Πούτιν την απέρριψε. Αυτή είναι η δυναμική των επόμενων μηνών και δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο να κατανοήσουμε τη στάση της Ρωσίας. Ο Πούτιν κερδίζει στρατιωτικά – αργά, αλλά αναμφισβήτητα – και βλέπει μια Ουκρανία αδύναμη σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού και χρηματοδότησης, που βρίσκεται στην μέγγενη μιας εσωτερικής πολιτικής κρίσης που συνεχίζει να επανεμφανίζεται.
Ο Ζελένσκι είναι αδύναμος στο εσωτερικό και οι απώλειες στην πρώτη γραμμή καταστρέφουν το ηθικό, και η επαναλαμβανόμενη αγωνία της ήττας, η διπλωματική εξαπάτηση και η πίεση, σε συνδυασμό με τη μείωση της βοήθειας, οδηγούν πολλούς να αναρωτιούνται πού θα καταλήξει αυτή η ιστορία χωρίς μια αυξανόμενη νίκη της Ρωσίας.
Ο Τραμπ θέλει πάνω απ’ όλα την ειρήνη και έχει δείξει τους τελευταίους μήνες ότι η άσκηση πίεσης στους συμμάχους του για να κάνουν παραχωρήσεις είναι μια αντανακλαστική κίνηση. Αυτό είναι λογικό αν είσαι μεγιστάνας του real estate που πιέζει τους υπεργολάβους σου για να βελτιώσεις τους όρους για έναν πιθανό αγοραστή. Αλλά ο Πούτιν δεν ψάχνει να αγοράσει ένα ξενοδοχείο. Ο Τραμπ προσπαθεί μάλλον να πείσει έναν ένοπλο καταπατητή να εγκαταλείψει ένα ακίνητο στο οποίο έβαλε φωτιά, απλά για να δείξει ότι είναι και πάλι μια δύναμη στη γειτονιά. Αυτό δεν είναι το είδος της συμφωνίας που έχει συνηθίσει ο Τραμπ.
